Omgeving

In onze vakantiewoning ligt een Gastenboek klaar – waarin routes, bezienswaardigheden en andere nuttige informatie in meer detail zijn uitgewerkt. Daarbij ook aandacht voor gezinnen met kinderen in de leeftijd van 5 – 11 jaar (lagere school).

In een ladekastje (kast in woonkamer naast de fauteuils) liggen eveneens brochures en magazines en route kaarten. We hebben de regio verdeeld in de volgende 4 deelgebieden:

Felsenland: omgeving van Prümzurlay, Irrel en Bollendorf. Veel bos, aantal mooie wandel en fiets routes zoals Teufelschlucht en Grüne Hőlle.
Bitburg: regio rond en ten noord oosten van Bitburg. Winkels, fietsroutes, bierbrouwerij en ook Eifelpark (leuk voor kinderen).
Trier land: Moezel gebied rondom Trier (ten zuid-oosten van Prümzurlay). Veel overblijfselen uit de Romeinse oudheid en natuurlijk wijngaarden.
Luxemburg: ook wel geduid als “Klein Zwitserland” of Müllerthal met plaatsen als Echternach, Beaufort, Larochette en Waldbillig. Kastelen, wandel en fiets routes ook voor MTB.

Hieronder geven we alvast een omschrijving van de belangrijkste thema’s voor een bezoek aan de Zuid-Eifel:

Cultuur

Graag delen we onze ervaringen over de bewoners in de regio Zuid-Eifel en welke culturele bezienswaardigheden de moeite van een bezoek waard zijn.

Taal en Bewoners

Geografisch gezien lijken Zuid-Eifel en “Klein Luxemburg” (Müllerthal) erg veel op elkaar. Echter wel goed om rekening te houden met de taal: In Duitsland spreekt men bij voorkeur alleen Duits – en alleen bij uitzondering een beetje Engels. In ieder geval geen Frans (of Nederlands 😊).

Net over de grens in Luxemburg (bv Echternach) merk je vrijwel meteen ook de Franse invloeden. Niet alleen in de architectuur, maar ook in de taal die door de Luxemburgers wordt gesproken.

De bewoners van Luxemburg wisselen de talen vrij makkelijk af: Duits, Frans en natuurlijk het eigen “Luxemburgs”. De meeste Luxemburgers hebben vaak een voorkeur voor ofwel Duits ofwel Frans. De Luxemburgse taal is een combinatie van Frans en Duits en zelfs wat oud Hollands. Interessant overigens om te weten: diverse Luxemburgers wonen in het Zuid-Eifel gebied (ook Prümzurlay), en werken deels in Luxemburg (stad of elders).

Romeinse Nederzettingen

Rond de start van de jaartelling werd de regio Zuid-Eifel en het Moezel gebied steeds meer bewoond door de Romeinen. Vele overblijfselen zijn nog steeds goed terug te zien en vaak gratis te bezoeken. Zeker de moeite waard!

Het komt dikwijls voor dat een (nieuwe) woonwijk om de Romeinse overblijfselen heen wordt gebouwd. Je kunt er prima parkeren om even te gaan kijken. Op iedere locatie staan meestal informatie borden inclusief plattegrond. Een leuke puzzel om te ontdekken welke stenen muren welke kamer vertegenwoordigen (ook leuk met kinderen).

Suggestie: download de app “ARGO” op je mobiele telefoon. Met behulp van AR (Augmented Reality) worden gebruikers in staat gesteld om de oude Romeinse nederzettingen zoals villa’s weer tot leven te wekken.

Voor sommige andere locaties moet entree geld worden betaald – meestal is dit redelijk bescheiden. Dit is vooral het geval wanneer bijvoorbeeld een oude villa weer helemaal opnieuw is herbouwd – om zo de bezoekers een meer complete ervaring te geven. Dikwijls worden op deze locatie – vooral in de zomer – ook activiteiten georganiseerd.

We geven hieronder een aantal suggesties en ook websites waar je nog meer locaties kunt vinden. Uit eigen ervaring adviseren wij om bezoeken aan een oude Romeinse villa te combineren met andere activiteiten zoals wandelen, fietsen, bezoek aan steden als Trier of Echternach, en natuurlijk ook leuk om te combineren met bezoek aan wijndomeinen / wijngaarden.

Romeinse villa’s in de regio Zuid-Eifel

Locatie	Plaats	Afstand vanaf PB#1	Meer informatie
Villa Holstum	Holstum	4.9km (met auto)	Op slechts 25 minuten wandelen vanuit FeWo Prümzurlay (2.5km)
Römische Villa Bollendorf	Bollendorf	11.6km	Overkapping – dus ook prima te doen als het regent. Leuk om te zien hoe een vloerverwarming werd ingebouwd.
Archeologische rondwandeling	Bitburg	16,8km	Stadswandeling door Luxemburg door winkelcentrum en Romeinse overblijfselen.
Romeinse villa Oberweis	Oberweis	13.9km	In de omgeving ten westen van Bitburg
Romeinse Villa Otrang	Fließem	23.0km	Ten noorden van Bitburg, Mooi mozaïek

Opmerkingen:

PB#1 = Prümzurlay
Locaties gemarkeerd in cursieve tekst toegankelijk tegen betaling van entreegeld.
De meeste locaties (ook zonder entree geld) alleen toegankelijk voor zonsondergang.

Romeinse villa’s in de regio Trier / Moezel

Locatie	Plaats	Afstand vanaf PB#1	Meer informatie
Barbarathermen	Trier	17,6km	Grootste Romeinse thermencomplex ten noorden van de Alpen. Toegang vrij
Porta Negra Keizerthermen Amfitheater	Trier	17,6km	Diverse Romeinse bezienswaardigheden. Advies: bezoek met combinatie entree kaart.
Römische Villa Rustica	Mehring	42,5km	Middenin het stroom gebied van de Moezel en de wijngaarden
Römische Wasserleitung	Pőhlich	42,5km	Waterdichte schoenen aan! En zaklamp (via telefoon) meenemen.
Tempelbezirk en Vicus Tabernae	Tawern	39.0km	Leuke locatie incl korte wandeling. Tawern ligt nabij Saarburg – een gezellige stad en veel wijnhuizen.
Römische Villa Urbana	Longuich	37,1km	Vlakbij Weingut Hans Josten (zie culinair)

Opmerkingen:

PB#1 = Prümzurlay
Kijk op de website voor eventuele actuele openingstijden en entreegeld
In ons gastenboek staan onze ervaringen in meer detail omschreven.
Locaties gemarkeerd in cursieve tekst toegankelijk tegen betaling van entreegeld.

Website voor meer suggesties en informatie:

https://www.strassen-der-roemer.eu/sehenswertes/ (een echte aanrader)

Kastelen in Luxemburg

In de Müllerthal regio van Luxemburg bevinden zich verschillende kastelen (burchten) die de moeite waard zijn voor een bezoek. Deels gerestaureerd, maar deels ook nog in originele staat. Sommige kastelen (burchten) zijn iets toeristisch (zoals Vianden) maar over het geheel genomen valt de drukte erg mee.

Hieronder een kleine selectie van kastelen / burchten. Meer suggesties zijn ook te vinden op: https://www.visitluxembourg.com/nl/beleef-luxemburg/burchten-kastelen

Naam	Locatie	KM van PB#1	Opmerkingen
Kasteel Beaufort	Beaufort	19.7km	Indrukwekkend gelegen – Middeleeuws.
Renaissanceschloss	Beaufort	19.7km	Mooie gemeubileerde kamers in Renaissance stijl.
Kasteel Larochette	Larochette	31,0km	Larochette heeft gezellige horeca en ook mooie wandelroutes (o.a. langs het kasteel). De route door het kasteel laat goed zien hoe het kasteel is gegroeid van een kleine burcht naar een groot fort (bijna een nederzetting).
Kasteel Vianden	Vianden	25,7km	Ietwat toeristisch – maar zeer interessante rondwandeling met duidelijke uitleg over de functies per ruimte / kamer. Vianden heeft veel horeca en gezellige sfeer.
Kasteel Bourscheid	Bourscheid	48,5km	Schitterende locatie + uitzicht. Mooie autorit (mits je regionale route kiest)
Kasteel Bourglinster	Bourgklinster	32,3km	Zelf nog niet bezocht.

Activiteiten met Kinderen van 5-12 jaar

In onze vakantiewoning liggen speciale brochures met suggesties voor kinderen. We gaan uit van leeftijd 5 tot 12 jaar. En iedere (jong) volwassene die zich graag weer even kind voelt 😊

Hierbij geven we in ieder geval enkele activiteiten / bezienswaardigheden die de moeite waard zijn.

Dinopark Teufelsschlucht

In dit park zijn dinosauriërs op (ongeveer) ware grootte nagemaakt – en via een wandeling te bekijken. Geen skeletten dus, maar echt van kleur en grootte. Een rondwandeling duurt ongeveer 60-90 minuten. In het park is ook een speeltuin en horeca aanwezig. Voor openingstijden en entree geld zie website: https://www.dinopark-teufelsschlucht.de/

Eifelpark Gonsdorf

Een absolute aanrader voor jong en oud! Een familie vriendelijke sfeer waar attracties en parkachtig landschap met veel ruimte voor dieren worden gecombineerd. Geen “kermis / gezellig druk” toestanden, maar wel voldoende afwisseling in leuke activiteiten.

Op drukke dagen heeft de rodelbaan een wachttijd van ongeveer 15 minuten – maar dit is de moeite waard. Door het park loopt een 2.5 wandelpad door de bossen langs alle dieren (herten, zwijnen, wolven, beren, steenbokken, etc) – een heerlijk moment om activiteiten af te wisselen met rust en natuur.

Voor openingstijden en entree geld zie website: https://www.eifelpark.de/

Suggestie: bezoek het park in Oktober (Halloween) of December (Kerst) voor een extra feestelijke sfeer inclusief vele attributen waarmee het thema extra aandacht krijgt.

Open luchtzwembaden

In zomermaanden (meestal vanaf ongeveer juni) zijn diverse open luchtzwembaden geopend. Op de hele warme dagen – zeker in de zomervakantie – kan het erg druk zijn. Advies is om rond openingstijd te komen – om zo een fijne schaduw plek onder de bomen te krijgen. De bezoekers zijn veelal lokaal en tijdens de vakanties ook toeristen.

Hieronder een aantal suggesties – op basis van eigen ervaringen:

Naam zwembad	Locatie	KM van PBW#1	Opmerkingen	Onze beoordeling
Kylltalbad	Kordel	21.0 km	Onze absolute favoriet. Rustig, veel ruimte, prettige sfeer	9
Aqua Fun	Neuerburg	28.0 km	Mooi uitzicht, rustig, gezellige sfeer	8
Waxweiler	Waxweiler	42.0km	Zeer ruim met veel gras + 3 baden incl. baantjes zwemmen	8
Echternacherbrück	Echternacherbrück	10.0 km	Naast de camping. Matig uitzicht, en beperkt gras.	6
Prümtal Camping	Oberweis	14.0km	Matig uitzicht, klein en gedateerd.	4
Gaytal Camping	Körperich	20.0km	Matig uitzicht, klein en gedateerd.	4

Opmerkingen:

PBW#1 = Prümzurlay
Kijk op de website voor actuele openingstijden en entreegeld
In ons gastenboek staan onze ervaringen in meer detail omschreven.
Onze beoordeling is natuurlijk een subjectief – op basis van eigen ervaring – op schaal van 1 tot 10

Natuur

Hoewel deze regio als sinds de Romeinse Oudheid wordt bewoond, beschikt deze regio nog steeds over veel mooie natuur. Tijdens verblijf in onze vakantiewoning zijn er volop mogelijkheden om te wandelen en te fietsen – dikwijls vanuit of vlakbij Prümzurlay.

Omschrijving Gebied

De regio’s Zuid-Eifel (“Felsenland”) en het oostelijk deel van Luxemburg (“Klein Zwitserland” of Müllerthal) kenmerken zich door steile heuvels vol met bossen en rotsformaties van o.a. kalksteen. Door de vele eeuwen heen is het kalksteen uitgesleten waardoor er diepe kloven zijn ontstaan. Sommige wandelroutes lopen hier doorheen en dat is een bijzondere ervaring.

Let op: wij adviseren om tijdens het wandelen op de paden te blijven. Soms gaat het mooie groen plotseling vele (tientallen) meters naar beneden de kloof in. Je kunt dit vanaf de grond niet altijd goed zien.

Bovenop de heuvels is het landschap grotendeels vlak, en meestal in gebruik door boeren t.b.v. vooral akkerbouw. De uitzichten bovenop zijn zeer weids – op zonnige dagen kun je vele kilometers ver kijken. In de gehele regio bevinden zich vooral dorpen, sommigen iets groter van aard, maar nog steeds bescheiden in omvang en waar het gevoel van tijd iets stil lijkt te staan.

Ten zuid oosten ligt het Moezel gebied – op ongeveer 20 tot 30 minuten rijden vanaf FeWo Prümzurlay. Het is net alsof je in een hele andere wereld stapt: de hellingen van de heuvels staan helemaal vol met wijngaarden omgeven door muurtjes. De Moezel rivier is goed zichtbaar.

Het is zeer de moeite waard om met de auto een prachtige autorit te maken.

Suggesties voor Wandelroutes

Let op: diverse routes kunnen ook prima worden ingekort via andere wandelpaden.

Zie hiervoor de wandelkaart in FeWo Prümzurlay.

Route	Afstand	Regio	Opmerking
Felsenweg 6 – Teufelsschlucht	17.4km	Prümzurlay / Ernzen / Irrel	Vanuit FeWo Prümzurlay kan deze route ook gedeeltelijk worden gewandeld – ongeveer 2 tot 3 uur. Prachtige wandeling.
Rondje Holstum – Prumzurlay	6 km	Prümzurlay – Romeinse villa Holstum	Vanuit FeWo Prümzurlay – volg nr. 59 naar Villa. Via Holstum (of bruggetje) aan de overkant van de rivier weer terug naar Prümzurlay. Zie kaart in FeWo Prümzurlay.
Grüne-Hölle-Tour	5.6km	Bollendorf	Parkeren bij Hotel Sonnenberg (net boven Bollendorf). Bijzondere rotsen.
Felsenweg 5	17.1km	Prümzurlay – Prümer Burg – Irrel	Vanuit FeWo Prümzurlay kan deze route ook gedeeltelijk worden gewandeld – zie kaart in FeWo Prümzurlay. Leuke suggestie om weer iets anders te ontdekken.
Felsenweg 1	19.7km	Echternach – Weilerbach	Wandelen door het grensgebied van Luxumburg en Duitsland.
Nat’Our Route 5	12.3km	Vianden	Leuk te combineren met bezoek aan Chateau Vianden

Meer informatie en meer routes te vinden op:

https://www.naturwanderpark.eu/nl/wandelpaden

https://www.eifel.info/nl/wandelen/elke-wandelpaden

https://www.komoot.com/nl-nl/guide/85/wandelen-in-de-eifel

https://www.eifel-direkt.de/nl/wandelen/regionale-wandelroutes

https://www.tourenplaner-rheinland-pfalz.de/nl/tourplanner/

Suggesties voor Fietsroutes

Route	Afstand	Regio	Info
Enz-fietspad	46,6km	Pronsfeld tot Holsthum	Holstum ligt op 3km van Prümzurlay
Nims-fietspad	64.4km	Weinsheim bei Prüm tot Irreler Mühle	Irrel ligt op 3km van Prümzurlay
Sauer-fietspad	61.2km	Sauer-fietspad (Wasserbilligerbrück – Ettelbrück [L])	Grensgebied Luxemburg en Duitsland via fietspad de Sûre van Wasserbillig via Echternach en Bollendorf naar Ettelbrück.
Bitburg – Route door 5 dalen	93.1km	Duits-Luxemburgse route door 5 dalen langs de riviertjes Nims, Sauer, Prüm, Kyll en de Moezel	Passeert Irrel op 3km van Prümzurlay. Kan ook eenvoudig in 2 delen worden gefietst.
Südeifel Runde	61.5km	Stausee Bitburg, Oberweis, Holstum, Irrel, Wolfsfeld, Bitburg	Route loopt via Prümzurlay
Fluss-Quartett	69.2km	Route van Bitburg via Irrel naar Trier	Irrel ligt op 3km van Prümzurlay

Meer informatie en meer routes te vinden op:

https://www.eifel.info/nl/fietsen/alle-fietsroutes-van-de-eifel

https://www.tourenplaner-rheinland-pfalz.de/nl/tour/fietsen

https://www.eifel-direkt.de/nl/fietsen

https://www.komoot.com/nl-nl/guide/88/fietsroutes-in-de-eifel

https://www.alltrails.com/nl-nl/lists/mtb-sudeifel-irrel (Let op: alleen voor de ervaren MTB-er!)

Culinaire mogelijkheden

We beperken ons op culinair gebied tot de “dranken” – omdat onze regio hierom het meest bekend staat. We nodigen onze gasten uit om zelf nieuwe recepten te bedenken van hapjes / maaltijden die goed combineren met de hieronder omschreven dranken.

Bitburger Bier

“Bitte ein Bit”. Een bekende slogan voor het Duitse biermerk “Bitburg”. De brouwerij is al meer dan 200 jaar geleden opgericht en nog steeds in privaat bezit van de familie Simon.

De echte fabriek is helaas niet te bezoeken. Maar de rondleiding door de zogeheten “Belevingswereld” is zeker een aanrader. Het gaat hier om de originele locatie waar de brouwerij destijds is begonnen, en waar ook nog de historische (grote) koperen ketels staan. Na afloop mag je in de proeverij twee bieren bezoeken. Ook geschikt voor onder 16-jarigen (uiteraard alleen frisdrank).

Leuk om te weten: de hop die de speciale smaak aan het bier geeft, wordt deels verbouwd in de omgeving van Prümzurlay en Holsthum en speciaal geoogst voor Bitburger bier.

Praktische gegevens

Adres	Römermauer 3, 54634 Bitburg
Reistijd vanaf PB #1	(Auto): 18 km / 20 minuten. Parkeren nabij mogelijk.
Geschikt voor kinderen	Met tieners prima. Met kleine kinderen minder geschikt.
Openingstijden	Check website – varieert per seizoen
Entree geld	In 2024: EUR 9,00 per volwassene. Gereduceerd tarief voor tieners.
Website	https://www.bitburger.de/familienbrauerei/erlebniswelt/erlebniswelt-nl/

Suggesties

Prima te combineren met:
- (Archeologische) Stadswandeling in Bitburg.
- Boodschappen doen (Edeka, Aldi, Action, Globus etc).
Hiernaast gelegen is ook het Tourist Information Center met veel informatie en brochures over andere bezienswaardigheden en wandel- en fietsroutes in de Eifel regio.

Wijnen uit de Moezel regio

Je hoeft niet naar hartje Frankrijk te rijden om toch een enorme regio van wijngaarden en wijnbouwers te treffen Daar waar vroeger de Moezel wijnen bekend stonden als “zoet en goedkoop”, is dat allang ingehaald door de tijd. Hoge kwaliteitswijnen van verschillende druiven. Denk aan Riesling, Müller-Thurgau (Rivaner), Weiß & Rot Burgunder (Pinot Blanc / Rouge) en Grauburgunder (Pinot Gris).

De druiven worden veelal geteeld op de zonnige hellingen langs de rivier Moezel aan zowel de zijde van Oost Luxemburg en aan de overkant van de rivier in Duitsland.

Een aantal suggesties om deze regio te verkennen:

Met die auto “route de vin” afleggen.

De route 115km lang en voert langs vele dorpjes en wijngaarden in het Zuid-Oosten van Luxemburg.
Op de weg is de route gemarkeerd met bruine bordjes – maar niet altijd duidelijk. Advies is om de route te downloaden via onderstaande website.
Meer informatie is te vinden op: https://www.visitluxembourg.com/nl/routes/moselle-tour-grand-tour-du-luxembourg

Met de auto door de Duitse Moezel regio verkennen.

Helaas geen speciale route gevonden zoals omschreven aan de Luxemburgse zijde van de Moezel. Dus wellicht zelf een route maken – waarbij wij aanbevelen om de Moezel tussen Saarburg – Trier en Koblenz deels te volgen. Denk aan plaatsen als:
Saarburg – Ayr – Tawern – Trier – Longuich – Mehring – Pőhlich – Kőwerich – Leiwen – Wintrich – Bernkastel Küss
Meer informatie is te vinden op:
- https://www.saar-obermosel.de/wein
- https://www.roemische-weinstrasse.de

Suggesties voor Weingut / Vigneron / Wijnboer

Persoonlijke aanrader is: https://www.weingut-hansjosten.de (locatie: Longuich)
Een overzicht vind je hier:
- https://www.visitmosel.de/wein-kulinarik/weingueter
- https://www.saar-obermosel.de/wein/weingueter

Brandewijn / likeur uit de Zuid-Eifel regio

Tijdens de autorit van Irrel naar Prumzurlay en daarop volgend ook naar Holstum zie je niet alleen hopvelden, maar ook diverse weiden met fruitbomen met diverse ouderwetse fruitsoorten (appel, pruim, peer, kers). Het fruit wordt geoogst voor het maken van brandewijn en likeur. Tussen Holstum en Prümzurlay bevinden zich maar liefst 7 distilleerderijen!

Voorbeelden van distilleerderijen in de omgeving Prümzurlay en Holstum:

Haller’s Destillerie (Prümzurlay)
Brennerei Hettinger (Prümzurlay)
Brennerei Bürger Servatius (Holstum)
Brennerei Oberbillig (Holstum)
Brennerei Schmitt (Holstum)
Brennerei Spanier (Holstum)
Brennerei und Kelterei Zeimetz (Holstum)